'Dit is het museum uit mijn droom'
“Ik droom over het Museum der mensheid; een plek waar kunst, cultuur en maatschappelijke vraagstukken elkaar ontmoeten. Een museum waar waardigheid, hoop en schoonheid elkaar vinden.” Die plek vindt Ruben in 2017 in Gebouw 8 op het vervallen Hembrugterrein in Zaandam. Het is het begin van een droom die werkelijkheid begint te worden.
"Vanaf het moment dat ik hier rondloop heet dit gebouw een grote aantrekkingskracht op mij. Dit pand – dat de naam Gebouw 8 heet gekregen – is het voormalige hoofdkantoor van de munitiefabriek. Gebouw 8 verkeert in vervallen staat, zeker nadat in 2009 is het dak deels is ingestort. Om het gebouw heen staat een hoog hek met een bordje ‘Verboden toegang vanwege instortingsgevaar’. Dit weerhoudt mij ervan het gebouw in te gaan.
Eind februari zijn er activiteiten in en rond Gebouw 8; werklieden en mannen in pak inspecteren het gebouw. Later lees ik in de media dat er subsidie is toegekend om het dak en de buitenmuren te repareren en zo verder verval te voorkomen. Hiermee dringt zich een gevoel van urgentie aan mij op - een niet langer te negeren verlangen het gebouw van binnen te bekijken.
Op 29 maart 2017 besluit ik het gebouw van binnen te inspecteren. Omdat het verboden terrein is en er regelmatig beveiliging rondrijdt, wacht ik tot het begin van de avond. Aan de westzijde vind ik een gat in het hek waar ik door kan kruipen. Even later sta ik in een grote ruimte in dit vervallen pand.
Op hetzelfde moment staan mijn haren recht overeind – kippenvel! Er gaat een siddering door mijn lijf; dit is het ‘Museum der mensheid’ uit mijn droom in 2001!
Die bewuste droom, waarin ik een rondleiding kreeg van Koi Annan. Alles lijkt tot leven te komen. De overeenkomsten zijn trefend: de duisternis, het verval, overal gebroken glas, puin en stof. Wat ontbreekt zijn de meesterwerken.
Terwijl ik in ‘mijn’ museum rondloop, ontstaat het verlangen de droom te verwezenlijken en hier daadwerkelijk in beeld te brengen. Of dat in ieder geval te proberen. Op deze plek, waar het project en de droom samenkomen. Wat volgt zijn vele avonden en weekenden waarin ik Gebouw 8 bezoek. De portretten uit project Humanity haal ik uit het stof en ik geef ze een podium in mijn geheime museum.
Op de vervallen muren verschijnen portretten; mensen, veelal gebroken, maar wel waardig en vol schoonheid. Portretten uit onder andere Syrië, Calais, Madagaskar, Ecuador en Zaandam. De voorraad is ‘oneindig’, want inmiddels zijn er al duizenden mensen geportretteerd voor project Humanity. Ik begin met zwart-witprints, de meeste in A3-formaat. Maar al spoedig wil ik meer. De weekenden gebruik ik voor mijn geheime missie, de kans op ontdekking is dan het kleinst. Zo ontstaat mijn eerste impressie van het ‘Museum der mensheid’.
In de ruimte met het magische licht – voorheen de garderobe – neem ik af en toe de tijd dit project te overdenken. Hier ontstaat mijn nieuwe droom; de realisatie van een echt ‘Museum der mensheid’. Wat zou het mooi zijn om een plek te creëren waar kunst, cultuur en maatschappelijke vraagstukken elkaar ontmoeten, waar waardigheid, hoop en schoonheid elkaar vinden.
Een gebouw gevuld met de honderden meesterwerken die al die mensen zijn. Waar discussieavonden zijn, relevante thema’s worden belicht. Een plek waar met muziek, video en andere kunstvormen de mensheid wordt gevierd. Een plek waar verval, gebrokenheid en duisternis onderdeel zijn van het museum. In dit decor worden de portretten gepresenteerd, waardoor het contrast groter wordt – dat zal de waardigheid en schoonheid van al deze meesterwerken nog versterken. In dit contrast wordt de bezoeker geconfronteerd met zichzelf en met de mensen om zich heen.
Die plek komt er, in maart 2019, als verderop op het terrein de deuren opengaan van Gebouw 155: Museum of Humanity!